“ส้มเพชรยะลา”

กลิ่นหอมฟุ้ง เตะจมูก เมื่อปอกเปลือก “ส้มเพชรยะลา” หรือ ส้มโชกุนเบตง กลิ่นน้ำมันหอมระเหยจากผิวส้มจะฟุ้งกระจายออกมา เป็นกลิ่นที่ทำให้รู้สึกสดชื่นและมีชีวิตชีวามาก เมื่อนำเข้าปากจะได้รับกลิ่นหอมหวานจากเนื้อส้มพร้อมกับความเปรี้ยวนำอมหวานที่ลงตัว ทำให้เป็นส้มที่มีกลิ่นหอมและรสชาติที่ประทับใจไม่รู้ลืม

ส้มโชกุนเบตง เป็นส้มพันธุ์ส้มเขียวหวาน มีลักษณะผลทรงกลมแป้น ก้นเรียบแบน ขนาดผลใหญ่ เปลือกมีสีเขียวอมส้มเล็กน้อย ค่อนข้างหนา ชานนิ่ม ฉ่ำน้ำ เนื้อมีสีส้มเข้ม และนุ่ม มีรสชาติเข้มเปรี้ยวอมหวานเล็กน้อย ปอกเปลือกง่าย ส้มชนิดนี้ได้นำมาจากประเทศจีน ทดลองปลูกต้นแรกที่เมืองยะลา ปรากฏว่าเหมาะสมกับดินและอากาศเมืองยะลา ได้ผลดี อร่อย จึงตั้งชื่อว่า “ส้มโชกุน” เพราะเห็นว่าเป็นส้นคุณภาพชั้นเลิศกว่าส้มพันธุ์อื่น ๆ หลังจากนั้นจึงได้ขยายพันธุ์ขายให้แก่ชาวสวนในอำเภอต่าง ๆ โดยเฉพาะในอำเภอเบตงจะเป็นที่นิยมมาก

ช่วงที่ส้มโชกุนอร่อยและมีผลผลิตมากที่สุดจะอยู่ในช่วงปลายปีถึงต้นปีถัดไป คือ ช่วงเดือนธันวาคม ถึง เดือนกุมภาพันธ์ ถือเป็นช่วงที่ส้มโชกุนเบตงมีผลผลิตออกสู่ตลาดมากที่สุดและมีรสชาติดีเป็นพิเศษ เนื่องจากเป็นช่วงที่อากาศเย็นสบาย ทำให้ส้มมีรสชาติหวานหอมกลมกล่อมและชานนิ่มเป็นพิเศษ และช่วงที่ส้มโชกุนเบตงจะขายดีเป็นพิเศษคือช่วงเทศกาลตรุษจีน เพราะส้มถือเป็นผลไม้มงคลที่ชาวไทยเชื้อสายจีนนิยมใช้ไหว้เจ้า ทำให้มีออเดอร์จากลูกค้าจำนวนมาก กรมทรัพย์สินทางปัญญา กระทรวงพาณิชย์ ได้ประกาศขึ้นทะเบียนสิ่งบ่งชี้ทางภูมิศาสตร์ (GI) ขึ้นทะเบียน “ส้มโชกุนเบตง” หรือ “เพชรยะลา” เป็นรายการใหม่สินค้า GI รายการที่ 3 ของจังหวัดยะลา สร้างรายได้ให้เกษตรกรผู้ปลูกส้มได้มากปัจจุบันมีรายได้ปีละกว่า 167 ล้านบาท “ส้มเพชรยะลา” ของดีชายแดนใต้ คุณภาพ GI ความอร่อยระดับพรีเมียม